RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 86

白雪歌送

武判官歸京

      岑參

北風卷地白草折

明天八月即飛雪

忽如一夜春風來

千樹萬樹梨花開

散入珠帘濕羅幕

狐裘不暖錦衾薄

將軍角弓不得控

都护鐵衣冷難著

瀚海闌干百丈冰

愁雲慘淡萬里凝

中軍置酒飲歸客

胡琴琵琶與羌笛

紛紛暮雪下轅門

風掣紅旗凍不翩

輪臺東門送君去

去時雪滿天山路

山回路轉不見君

雪上空留馬行處

Bạch Tuyết ca tỗng

Vũ phán quan quy kinh

                  Sầm Tham

Bắc phong quyển địa bạch thảo chiết

Hồ thiên bát nguyệt tức phi tuyết

Hốt như nhất dạ xuân phong lai

Thiên thụ vạn thụ lê hoa khai

Tán nhập châu liêm thấp la mạc

Hồ cừu bất noãn cẩm khâm bạc

Tướng quân giác cung bất đắc khống

Đô hộ thiết y lãnh nan trước

Hãn hải lan can bách trượng băng

Sầu vân thảm đạm vạn lý ngưng

Trung quân trí tửu ẩm quy khách

Hồ cầm tỳ bà dữ Khương địch

Phân phân mộ tuyết há viên môn

Phong xế hồng kỳ đống bất phiên

Luân đài đông môn tống quân khứ

Khứ thời tuyết mãn thiên sơn lộ

Sơn hồi lộ chuyển bất kiến quân

Tuyết thượng không lưu mã hành xứ.

Dịch nghĩa:

Khúc ca tuyết trắng tiễn

phán quan ¹ họ Vũ về kinh

Gió bấc cuồn cuộn khắp mặt đất, cỏ trắng ² gẫy gập

Vùng trời Hồ ³  tháng tám tuyết bay khắp nơi

Cảnh tượng giống như một đêm gió xuân thổi đến

Khiến cho hàng nghìn hàng vạn cây lê đều nở hoa

Gió bay vào rèm châu làm ướt màn là

Áo da cáo không ấm chăn gấm mỏng

Cây cung trang sức bằng sừng thú của tướng quân

                                         không kéo được vì tay cóng

Áo giáp sắt của đô hộ ⁴ lạnh khó mặc

Vùng đại sa mạc ngổn ngang trăm trượng băng

Mây buồn ảm đạm đọng lại vạn dặm

Trong doanh trại của chủ soái bày tiếc tiến người về

Đàn tỳ bà của Hồ và sáo của người Khương cùng tấu

Tuyết chiều rơi lả tả xuống cửa lớn doanh trại

Cờ đỏ lạnh cúng gió thổi không bay được

Tại cửa phía đông Luân đài ta tiễn bác đi

Khi bác đi tuyết đầy đường Thiên Sơn

Đường núi vòng vèo trông chẳng thấy bác

Chỉ trơ lại dấu ngựa đi trên tuyết.

Dịch thơ:

Gió bấc thổi cỏ trắng gẫy gập

Tháng tám vùng Hồ tuyết bay khắp

Giống như một đêm gió xuân về

Hoa nở đầy nghìn vạn cây lê

Gió vào rèm châu ướt màn trướng

Áo da cáo lạnh, chăm gấm mỏng

Tay cóng không kéo nổi cánh cung

Áo giáp quan tướng mặc không xong

Sa mạc ngổn ngang băng trăm trượng

Mây buồn ảm đạm ngưng nghìn dặm

Trong doanh đặt tiệc tiễn người về

Hòa tấu sáo Khương tỳ bà Hồ

Tuyết chiều lả tả cửa doanh trại

Cờ đỏ tuyết cứng không bay nổi

Phía đông Luân đài tiễn bác đi

Đường núi Thiên Sơn tuyết đầy khe

Đường vòng quanh núi khuất bóng bác

Chỉ thấy dấu chân ngựa trên tuyết.

                            Đỗ Đình Tuân

1. Phán quan: chức quan phụ trách văn thư
2. Một laoị cỏ ở vùng tây bắc Trung Quốc, về mùa thu khô hanh biến thành mầu trắng nên có tên như vậy
3. Chỉ vùng các dân tộc thiểu số Trung Quốc
4. Tướng quân, đô hộ đều phiếm chỉ các tướng sĩ đồn thú vùng biên giới.

26/11/2015

Đỗ Đình Tuân