Dịch thơ Nguyễn Khuyến bài 77

Bài 77

…Nhân làm thơ trả lời

再為人代擬記功碑文 更無所得因賦以示。	Lại nghĩ hộ bài văn bia ghi công đức cho người ta không xong nhân làm thơ trả lời
碑文不似祭文焚	Bi văn bất tự tế văn phần
鑿鑿流傳未易云	Tạc tạc lưu truyền vị dị vân
長短已難千里度	Trường đoản dĩ nan thiên lý đạc
是非猶有百年聞	Thị phi  do hữu bách niên văn
近來学殖多荒落	Cận lai học thực đa hoang lạc
况値時艱太泯紛	Huống trị thời gian thái dẫn phân
君且歸來當日得	Quân thả quy lai đương nhật đắc
皇都不少頌功文	Hoàng đô bất thiểu tụng công văn

Lại nghĩ hộ bài văn bia ghi công đức cho người ta

không xong, nhân làm thơ trả lời

Văn bia không đốt đi như văn tế

Ghi rành rành để lưu truyền mãi về saukhông phải là việc dễ

Dài hay ngắn đã khó mà đo được nghìn dặm(1)

Phải hay trái còn có người trăm năm sau biết

Gần đây sự học đã hoang phí nhiều

Huống chi gặp buổi đời khó khăn lắm sự rối ren

Anh hãy trở về tìm lấy thì sẽ được

Thứ văn tán tụng công đức kinh đô không thiếu !

Chú thích:

1. Thơ khen một bức họa xưa có câu: “Xích bức thiên lý”  nghĩa là bức tranh chỉ một thước mà thu được phong cảnh xa nghìn dặm. Sau người ta mượn ý ấy để khen những bài văn lời ít mà ý nhiều.

Đỗ Đình Tuân dịch thơ:

Văn bia văn tế khác nhau thay

Thứ để lâu dài thứ đốt ngay

Văn tế nhân gian không thước đạc

Văm bia hậu thế có người hay

Gần đây sự học nhiều hoang phế

Huống gặp thời cùng lắm dắt dây

Anh hãy trở về tìm sẽ thấy

Kinh đô tán tụng ối văn này.

2/12/2014

Đỗ Đình Tuân