Bài 53
山村感兴
虚名卅載絆塵羈
一反江山没是非
殘雪墊巾奇野土
春風唏髮大灘磯
夢中往事攘蕉鹿
世上浮雲任狗衣
谁道江村生計簿
桑厤繞屋綠初肥
阮飛卿
Phiên âm
Sơn thôn cảm hứng
Hư danh táp tải bạn trần ky
Nhất phản giang sơn một thị phi
Tàn tuyết điếm cân cơ dã thổ
Xuân phong hy phát đại than ky
Mộng trung vãng sự nhương tiêu lộc
Thế thượng phù vân nhậm cẩu y
Thùy đạo giang thôn sinh kế bạc
Tang ma nhiễu ốc lục sơ phì.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa
Cảm hứng ở xóm núi
Cái hư danh đã buộc mình vào cõi đời bụi bặm ba mươi năm
Trở về quê cũ quên mọi chuyện thị phi ở đời
Trùm khăn dưới tuyết tàn trên gò ngoài đồng nội
Hong tóc trước gió xuân bên mỏm đá lớn đầu ghềnh
Việc cũ trong mơ dẹp đi như câu chuyện tiêu lộc (1)
Cuộc đời chỉ là những canh phù vân mặc nó đổi thay (2)
Ai bảo sinh kế thôn quê đơn bạc
Dâu gai quanh nhà màu xanh vừa đậm.
Ghi chú
1.Câu chuyện tiêu lộc: Thiên Chu Mục Vương trong sách Liệt tử có chép: Ở nước Trịnh có người đi hái củi ở vùng ngoại đô, trông thấy một con hươu đang run sợ, bèn chặn đánh và đập chết nó. Nhưng vì sợ người khác bắt được nên vội vàng vứt hươu xuống hố, rồi lấy lá chuối (tiêu) vùi hươu (lộc) và hết sức mừng. Nhưng một lát sau thì anh ta cũng quên luôn cả chỗ dấu con hươu, bèn cho đó chỉ là chuyện chiêm bao.
2.Đổi thay: dịch thoát chữ “cẩu y” . Thơ Đỗ Phủ có câu: “Thiên thượng phù vân như bạch y / tư tu biến huyễn như thương cẩu” ( Trên trời mây nổi giống hình chiếc áo trắng/ Chốc lát biển đổi thành cái hình giống như con chó xanh. Ý nói việc đời thay đổi rất mau chóng và không lường được.
Dịch thơ
Bụi bặm hư danh mấy chục niên
Trở về quê cũ thị phi quên
Trùm khăn tuyết lạnh trên đồng nội
Hong tóc nồm đông trước đá ghềnh
Tiêu lộc chuyện đời âu đã vậy
Cẩu y sự thế đổi thay nhanh
Thôn quê ai bảo đời đơn bạc
Dâu tốt quanh nhà lá biếc xanh.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 54
古山范公示以小圃詩
且道諸公盡已賡和
余因慕其塵中而有閒
適之趣依韻賦一律
丈室乾坤膝可容
特抄種樹课兒童
栽培自有東君巧
生長何如造化功
把卷樹間眠午日
啣杯花下醉春風
他時倘有過從便
此樂應須我與公
阮飛卿
Phiên âm
Cổ Sơn Phạm Công Thị dĩ tiểu phố thi tả đạo chư công tận dĩ canh họa dư nhân mộ kỳ Trần Trung nhi hữu nhàn thích chi thú y vận phú nhất luật
Trượng thất càn khôn tất khả dung
Đặc sao chủng thụ khóa nhi đồng
Tài bồi tự hữu đông quân xảo
Sinh trưởng hà như tạo hóa công
Bả quyển thụ gian miên ngọ nhật
Hàm bôi hoa hạ túy xuân phong
Tha thời thảng hữu quá tòng tiện
Thử lạc ưng tu ngã dữ công.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa
Ông Phạm Cổ Sơn đưa bài thơ vịnh “Vườn nhỏ”, lại nói các vị đều họa cả rồi; tôi nhân hâm mộ ở trong cõi trần này mà có cái thú nhàn tản như thế, nhân theo vần họa lại một bài
Khoảng trời đất của ngôi nhà nhỏ hẹp (1) có thể dung thân được
Chuyên chú chép chuyện trồng cây để răn dạy trẻ nhỏ
Vun trồng đã có khéo léo của chúa xuân
Sinh trưởng sao bằng công phu của tạo hóa
Ôm sách bên lùm cây ngủ dưới bóng trưa
Nhắm chén dưới hoa say trong gió xuân
Một ngày kia nếu tiện dịp qua lại với nhau
Thì thú vui này cần phải có tôi với ông.
Ghi chú
1.Ông Phạm Cổ Sơn: tức Phạm Nhân Khanh, hiệu Cổ Sơn
2. Nhà một trượng (Trượng thất): ý nói nhà rất nhỏ hẹp
Dịch thơ
Một túp lều con thân khả dung
Trồng cây ghi chép dậy con dùng
Vun trồng ai giỏi hơn xuân chúa
Sinh trưởng ai tài kịp hóa công
Ôm sách dưới lùm trưa ngả giấc
Say sưa bên đóa đón nồm đông
Nay mai có dịp còn qua lại
Thì thú vui này tôi với ông.
Đỗ Đình Tuân dịch
17/4/2012
Đỗ Đình Tuân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét