Dịch bắc hành tạp lục: Bài 95

                                                        Tô Tần

Bài 95

Tô Tần đình kỳ 2

蘇秦亭其二	Tô Tần đình kỳ 2
季子黑裘敝	Quý Tử hắc cừu tệ
徒步擔囊歸	Đồ bộ đảm nang quy
其妻不下機	Kì thê bất hạ ki
其嫂不為炊	Kì tẩu bất vi xuy
父母不復顧	Phụ mẫu bất phục cố
相看如路岐	Tương khán như lộ kì
丈夫一失志	Trượng phu nhất thất chí
骨肉皆相離	Cốt nhục giai tương li
一朝大運有時至	Nhất triêu đại vận hữu thì chí
六印纏腰鳴得意	Lục ấn triền yêu minh đắc ý
黄金百鎰璧百雙	Hoàng kim bách dật bích bách song
從車千乘來鄉里	Tòng xa thiên thặng lai hương lí
父母郊迎嫂膝行	Phụ mẫu giao nghênh tẩu tất hành
妻見其夫側目視	Thê kiến kì phu trắc mục thị
平生志願畢於斯	Bình sinh chí nguyện tất ư tư
前倨後恭言正鄙	Tiền cứ hậu cung 1 ngôn chính bỉ
合縱不在卻彊秦	Hợp tung 2 bất tại khước cường Tần
但向所親驕富貴	Đãn hướng sở thân kiêu phú quý
刺股原為權利謀	Thích cổ nguyên vi quyền lợi mưu
嗟呼此人小哉氣	Ta hồ thử nhân tiểu tai khí
書中飽聞蘇秦名	Thư trung bão văn Tô Tần danh
道中卻過蘇秦亭	Đạo trung khước quá Tô Tần đình
車馬金玉已無跡	Xa mã kim ngọc dĩ vô tích
亭前之草空青青	Đình tiền chi thảo không thanh thanh
世人多讀蘇秦傳	Thế nhân đa độc Tô Tần truyện
猶為位勢富貴傷其生	Do vi vị thế phú quý thương kì sinh

Dịch nghĩa: Đình Tô Tần (kỳ II)

 

Quý Tử, áo cừu đen rách
Đành đi bộ mang gói về
Vợ không rời khung cửi
Chị không nấu cơm cho ăn
Cha mẹ không đoái nhìn
Như gặp người lạ ở ngã ba đường
Kẻ trượng phu khi thất chí
Người ruột thịt cũng đều lìa bỏ
Một sớm vận lớn thành công đến
Ấn tướng quốc sáu nước đeo trên lưng, được đắc ý
Hoàng kim trăm dật, ngọc bích trăm đôi
Nghìn cỗ xe theo trở về làng
Cha mẹ ra xa nghênh đón, chị dâu lết gối ra chào
Vợ thấy chồng lấm lét nhìn
Chí nguyện một đời chính là lúc đó
"Trước rẻ rúng, sau cung kính", lời nói thật đáng khinh
Kế hợp tung chẳng phải để chống nước Tần mạnh
Mà chỉ nhắm cho vênh vang phú quý với người thân
"Dùi đâm vào vế" cốt để mưu quyền lợi
Than ôi, khí độ người đó thật là nhỏ mọn
Trong sách nghe danh Tô Tần
Nay trên đường, lại qua đình Tô Tần
Ngựa xe vàng ngọc không còn dấu vết
Trước đình chỉ thấy cỏ mọc xanh xanh
Người đời lắm kẻ đọc truyện Tô Tần
Thế mà còn để địa vị, giàu sang làm hại đời mình

Dịch thơ: Đình Tô Tần (kỳ II)

Quý tử rách áo cừu đen

Đành đi bộ gói áo đem mang về

Khung cửi vợ chẳng ngó chi

Chị không nấu nướng thứ gì cho ăn

Cha mẹ cũng không đoái nhìn

Coi như người lạ ở bên ngoài đường

Trượng phu thế thật đáng thương

Người ruột thịt cũng coi thường bỏ đi

Thế mà có một ngày kia

Ấn tướng sáu nước đeo về hẳn hoi

Vàng trăm dật, ngọc trăm đôi

Nghìn cỗ xe chở tận nơi quê nhà

Mẹ cha nghênh đón từ xa

Chị dâu lết gối cũng ra cúi chào

Vợ thấy lấm lét làm sao

Một đời chí nguyện ngày nào ước mong

“Trước rẻ rúng, sau tôn sùng”

Đó là câu nói vô cùng đáng khinh

Hợp tung không để chống Tần

Vênh vang phú quý vinh thân thôi à ?

Tự đâm vào thịt vào da

Để mưu tư lợi thật là nhỏ nhen

Tô Tần trong sách nghe quen

Trên đường nay lại đến bên đình ngài

Ngựa xe vàng ngọc đâu rồi

Trước đình bãi cỏ mọc chồi xanh xanh

Nhiều người đọc truyện nghe danh

Vẫn ham phú quý hại mình là sao ?

                              Đỗ Đình Tuân

                                (dịch thơ)

Chú thích

1. Khi thành công, thấy chị lết gối lạy, Tô Tần hỏi: "Này chị! Sao trước ngạo mạn thế mà nay cung kính thế?". Người chị đáp: "Vì Quý Tử chức trọng mà nhiều tiền".
2. Xem chú thích bài kỳ 1

24/7/2014

Đỗ Đình Tuân