Dịch Bắc hành tạp lục: Bài 121

                                 

Bài 121

Mạnh Tử từ cổ liễu

孟子祠古柳	Mạnh Tử từ cổ liễu
吾聞天池之濆有龍夭矯，	Ngô văn thiên trì chi phần hữu long yêu kiểu,
今之畫圖無略肖。	Kim chi hoạ đồ vô lược tiếu.
風雨一夜飛下來，	Phong vũ nhất dạ phi há lai,
化為亞聖官門柳。	Hoá vi á thánh cung môn liễu.
此柳渾全百十圍，	Thử liễu hồn toàn bách thập vi,
養成大物非一時。	Dưỡng thành đại vật phi nhất thì.
雨露天意獨滋潤，	Vũ lộ thiên ý độc tư nhuận,
鬼神暗中相扶持。	Quỷ thần ám trung tương phù trì.
枝柯落落老益壯，	Chi kha lạc lạc lão ích tráng,
歲月悠悠深不知。	Tuế nguyệt du du thâm bất tri.
左蟠右轉當大道，	Tả bàn hữu chuyển đương đại đạo,
過客不敢攀其枝。	Quá khách bất cảm phan kỳ chi.
蔥蔥鬱鬱抱元氣，	Thông thông uất uất bão nguyên khí,
天下斯文其在斯。	Thiên hạ tư văn kỳ tại ti (tư).
鄉人支以二石柱，	Hương nhân chi dĩ nhị thạch trụ,
石柱既深根愈固。	Thạch trụ ký thâm căn dũ cố.
不同凡卉小春秋，	Bất đồng phàm huỷ tiểu xuân thu,
半畝風煙自今古。	Bán mẫu phong yên tự kim cổ.
灝然之氣非尋常，	Hạo nhiên chi khí phi tầm thường,
大樹應與天齊壽。	Đại tài ưng dữ thiên tề thọ.

Dịch thơ: Cây liễu cổ trước đền thờ Mạnh Tử

Tương truyền ở trên ao trời

Có con rồng cuộn

Bức vẽ ngày nay sao chẳng giống

Một đêm mưa gió rồng giáng trần

Hóa thành cây liễu trước đền thánh

Trăm vòng tay nối mới quanh thân

Một ngày không thể lớn

Ý trời mưa móc xuống

Quỷ thần phù trợ thêm

Cành là rậm rạp già thêm cứng

Lâu năm không biết mọc khi nào

Dềnh dàng ngang dọc bên đường lớn

Khách qua không dám bấu vào cành

Rườm rà rậm rạp ủ nguyên khí

Đạo trong thiên hạ nằm ở đây

Người làng đã dựng hai cột đá

Cột đá càng sâu gốc càng bền

Không như cây thường it năm rũ

Nửa mẫu khói lan suốt kim cổ

Khí lớn thật khác thường

Sống mãi cùng trời đất.

                       Đỗ Đình Tuân

                                     (dịch thơ)

Chú thích:
*Mạnh Tử: người nước Trâu, phía nam tỉnh Sơn Đông ngày nay. Ông đi khắp các nước tề, Lương, Tống, Đằng, lúc già lại về nước, cùng với học trò làm sách Mạnh Tử. Đền thờ Mạnh Tử nói đây là ở Sơn Đông.

3/8/2014

Đỗ Đình Tuân