CHUYỆN CỦA TÔI

Nguyễn Minh Tư

Phần  2

KHỞI NGHIỆP

1/ BỮA CƠM CHIA TAY 

Tháng 8-1967 tôi nhận QĐ về công tác tại trường cấp III Chí Linh, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Tôi rất mừng vì nguyện vọng của tôi được thực hiện.

Trường cấp III Chí Linh xây dựng năm 1966, tại địa điểm sơ tán, (thôn Đồi Thông , xã Chí Minh, huyện Chí Linh, HD). Tuy khác tỉnh song so với Quảng Ninh thì gần và thuận lợi hơn, vì từ trường về nhà có khoảng 18 km, dọc QL 18. Hoàn cảnh gia đình neo bấn, em gái kế không được cắp sách đến trường, em gái út cũng đã phải bỏ học. Những năm tôi học ĐH ở HN mẹ và hai em rất vất vả, nhưng cả mẹ và các em rất vui và tự hào vì cả xã không có ai học đến bậc ĐH.

Ngày mai là ngày tập trung về trường công tác, lòng tôi cứ xốn xang, một cảm giác rất khó tả. Mẹ và 2 em vẫn bình thản như thường, không ai biết trong nhà sắp có người đi dạy học ở xa. Trong ánh mắt của mẹ hiện rõ vẻ ưu tư, trầm cảm. Tôi bảo mẹ: Mẹ cứ yên tâm, chiều mai con mượn xe đạp, em Bích chở con lên trường, chủ nhật con lại về. Mẹ chỉ ừ một tiếng rồi lặng lẽ bước đi…

Nguyễn Thanh Bình, bạn học cấp I khác thôn, là cửa hàng trưởng cửa hàng dược phẩm huyện Đông Triều. Anh trai Bình là chủ tịch xã, học xong anh xin cho Bình học dược rồi về bán hàng tại Đông Triều, cuộc sống cũng đỡ bấn túng hơn. Bình sang gặp tôi bảo: Mai đi nhận công tác rồi, chiều sang tao ăn cơm. Tôi đồng ý ngay, có nghĩ gì đến chuyện chia tay, chia chân gì đâu. Chúng tôi ăn cơm nhà nhau là bình thường ấy mà. Khoảng 2 giờ chiều tôi đi bộ sang nhà Bình (khoảng hơn 1 km). Vừa đến sân anh Thực (anh trai Bình) đã nói: Thằng nào làm thịt chó đây? Nhìn con chó xích ở gốc cây giãy giụa, nhe răng, dựng đứng lên sủa oăng oẳng, tôi đã kinh rồi còn nói gì đến làm thịt nữa. Tôi bảo anh :Em chịu thôi! và quay sang bảo Bình: Mày làm đi tao phụ cho. Anh Thực bảo: Nó có mà ăn thì có! Tôi nhìn Bình ái ngại. Hiểu ý chúng tôi, anh nói: Có người làm rồi, chỉ việc ăn thôi, được chưa?. Hai chúng tôi thở phào nhẹ nhõm. Anh nói tiếp: Hai đứa chịu trách nhiệm đun nồi nước sôi để làm lông thế được chưa?.

Bữa cơm thân mật của gia đình Bình cùng những người thân trong gia đình Bình tiễn tôi ngày mai đi nhận công tác mới, đơn giản mà đầy ý nghĩa, là kỷ niệm mà tôi mang đi theo suốt cuộc hành trình của mình. Tối về tôi cứ băn khoăn trằn trọc suy nghĩ miên man. Tôi tự trách mình:Sao không làm đựơc việc đó !?...

Thực tế là thế này: Bình đi công tác sớm hơn tôi nhiều. Lương lậu chẳng đáng là bao Bình vẫn dành dụm chu cấp cho tôi thêm để ăn học. Bình rất vui tính và hài hước. Thư viết cho tôi toàn bằng giấy hóa đơn thuốc. Có tháng, hắn gửi cho tôi cả những phép tính nữa chứ: cộng các khoản chi trong tháng; lấy tổng số lương và phụ phí, trừ đi, số còn lại chia đôi mỗi thằng một nửa (kể cả xu lẻ). Toàn bộ giấy viết Bình lo cho tôi hết (đó là hóa đơn thuốc mới tinh xuất kho)

Bàn với mẹ và anh Thực, Bình quyết định làm thịt chó liên hoan cho tôi đi nhận công tác. Một nghĩa cử cao đẹp trọn tình vẹn nghĩa của Bình đối với tôi đến lúc tôi thành đạt

2/ HAI LẦN HÔN LỄ

Cứ loay hoay mãi chuẩn bị cho chuyến đi công tác tại Chí Linh, mà chẳng việc nào ra việc nào. Mà làm gì có gì mà phải chuẩn bị! Biết vậy mà cứ cuống lên như dẫm phải tổ kiến lửa, chạy ra, chạy vào, thở dài, thở ngắn. Ăn cơm trưa với mẹ và các em xong, tôi đi mượn một chiếc xe đạp. Khoảng 2 giờ chiều Bích đèo tôi đi Chí Linh, vừa đi vừa hỏi đường. Đang dắt xe lên dốc Đồi Thông đến khu vực trường, người tôi gặp đầu tiên là anh Nguyễn Minh Dục, giáo viên thể dục, đi chiếc xe Thanh Niên màu đỏ, mặc áo sơ mi cộc tay màu “phòng không” sơ vin gọn gàng đang xuống dốc. Tôi chưa hỏi hết câu anh đã nhanh nhảu đáp: Vào ngay đi! Tôi chẳng hiểu gì cả. Ấn tượng đầu tiên về một thày giáo trẻ, đẹp trai làm tôi yên tâm hơn. Đi khoảng 100 m nữa đến một căn phòng tre, nứa, lá bên sườn đồi, người thứ hai tôi gặp là Nguyễn Xuân Vĩnh, giáo viên dậy Nga văn, anh mặc áo ka ky cộc tay hai túi ngực, dáng vẻ rất tất bật. Sau lời chào hỏi, anh tươi cười nói: Hay rồi, trẻ, đẹp trai đấy. Hôm nay nhà trường tổ chức liên hoan gặp mặt đầu năm cũng là tổ chức cưới cho Tuấn, giáo viên toán. Thời chiến ấy mà! Xuống văn phòng đi rồi lên ngay nhé!.

Xuống dốc sang bên kia đồi, trên đường gặp Tuấn đang tất tưởi, hai thằng ôm nhau cười vui vẻ. Chả là khi tôi vào lớp 1G, Tuấn học 2G phải đón chúng tôi và sắp xếp nơi ăn chốn ở, chiều nào chúng tôi chả gặp nhau trên sân bóng đá của trường. Tôi lại càng yên tâm vì đã có bạn quen cùng bộ môn. Khu văn phòng tan hoang quá “sân mọc cỏ, ngõ mọc rêu” không sai. Ba gian nhà tre nứa lá thấp lè tè, hai gian là văn phòng ban giám hiệu, gian đầu là bếp đun tập thể, còn 3 phòng học thì ở 3 góc núi cách xa nhau chừng 1km. Giáo viên ở trọ nhà dân .Giữa sân lầy lội là một đống tre tươi và rạ thu của học sinh chuẩn bị làm nhà cho giáo viên ở. Anh Huyên, cán bộ văn phòng đón tôi và đưa tôi vào nhà trọ. Tôi ở cùng anh Phạm Mộng Hải, giáo viên văn. Sắp xếp qua loa, chúng tôi lên dự đám cưới Tuấn và Mùi. Thời chiến đơn giản, tiết kiệm nhưng rất vui, vui nhất là vợ chồng Tuấn Mùi. Đó là lể tân hôn đón tôi của trường cấp 3 Chí Linh.

Tháng 5-1968 tôi được ty giáo dục Hải Dương QĐ điều về dạyở trường cấp III Nam Sách, Hải Dương, vì bên ấy đã thiếu lại có một giáo viên toán được bổ nhiệm vào Nam công tác. Mặc dù sắp hết năm học nhưng tổ chức vẫn phải QĐ điều động tôi sang Nam Sách dạy. Bạn mới, học sinh mới, giáo án cũng mới, lại chủ nhiệm một lớp, dùng dằng mãi cuối tháng 5 tôi mới sang được. Cảm thông với hoàn cảnh của tôi anh Tham hiệu trưởng vui vẻ tiếp tôi: Tớ tưởng cậu phải hết năm học mới sang ai ngờ cậu lại sang ngay (Tiếc quá nếu biết trước thì phải tổng kết năm học xong tôi mới sang). Còn ít ngày cậu giúp mình mấy việc sau:

- Cùng với anh Khánh, giáo viên T.D đưa HS đi thi TDTT ở Tiên Lữ

- Về giúp anh Giao (CB đoàn chuyên trách) làm nốt tờ báo về thân thế và sự nghiệp của Bác Hồ.

- Chuẩn bị cho lễ bế giảng năm học.

Tổng kết năm học xong, trước khi nghỉ hè, nhà trường lại tổ chức lễ thành hôn cho anh Nhan, giáo viên sinh vật lấy cô Đại, làm ở Công ty thương nghiệp huyện Nam Sách.

Đó là lễ tân hôn tiễn tôi của trường C3 Nam Sách. Qua hè, tôi về lại Chí Linh luôn.