Dịch thơ Nguyễn Du 21

Bài 20

Ký hữu

寄友	Kí hữu (1)
鴻山山月一輪明	Hồng Sơn sơn nguyệt nhất luân minh
千里長安此夜情	Thiên lí Trường An (2) thử dạ tình
太璞不全眞面目	Thái phác (3) bất toàn chân diện mục
一州何事小功名	Nhất châu (4) hà sự tiểu công danh
有生不帶公侯骨	Hữu sanh bất đái công hầu cốt
無死終尋豕鹿盟	Vô tử chung tầm thỉ lộc (5) minh
羨殺北窗高臥者	Tiện sát bắc song (6) cao ngọa giả
平居無事到虛靈	Bình cư vô sự đáo hư linh (7)

Dịch nghĩa: Gửi bạn

Vầng trăng trên đỉnh Hồng Sơn, một bóng tròn vằng vặc,
Tràng An nghìn dặm một mảnh tình đêm nay.
Viên ngọc phác không giữ được trọn bộ mặt mắt thật của mình nữa,
Chút công danh ở một châu đáng kể gì
Sinh ra vốn không mang sẵn cốt công hầu,
Chưa chết thì rốt cuộc sẽ đi tìm lợn hươu làm bạn.
Thèm chết được cái thú của người ngồi cao nơi song bắc,
Sống yên ổn thường ngày, không một việc gì bận đến tâm hồn trong sáng.

Dịch thơ: Gửi bạn

Hồng Sơn trăng núi như gương

Trường An nghìn dặm nhớ thương vô vàn

Ngọc trong đá mới vẹn toàn

Chức quan huyện nhỏ đáng bàn chi đâu

Ai sinh đã sẵn công hầu

Cuối đời tìm chốn rừng sâu nương mình

Bên song ngồi đón gió lành

Sống đời yên ổn hư linh sạch làu.

                       Đỗ Đình Tuân

                          (dịch thơ)

Chú thích:

(1) Kí hữu: Bài này tác giả gởi cho bạn ở Hồng Sơn, khi ra Tràng An làm quan cùng nhà Nguyễn.
(2) Tràng An: Tức Thăng Long.
(3) Thái phác: Viên ngọc còn ở trong đá, chưa mài dũa.Sách Chiến Quốc chép: Vua Tề mời Nhan Xúc vào cung để trọng dụng. Xúc từ chối nói: "Ngọc sinh ở đá trên núi, nếu đem phá ra mà lấy dùng, không phải không quý giá, nhưng bản chất không còn nguyên vẹn. Kẻ sĩ sanh ra nơi đồng nội, nếu được dùng cho bổng lộc, không phải không hiển vinh, nhưng hình thái tinh thần không được trọn vẹn".
(4) Nhất châu: Khi mới ra làm quan cùng nhà Nguyễn, Tố Như nhận chức tri huyện
Phù Dung thuộc Khoái Châu, tỉnh Sơn Nam (Hưng Yên) ngày nay.
(5) Thỉ lộc: Thỉ là heo rừng, lộc là hươu nai.
(6) Bắc song: Đào Tiềm, một cao hiền đời Tấn,có câu: "Tiết tháng năm tháng sáu, nằm nơicửa sổ phía bắc, gió mát thoảng đến,tự coi như người đời Hi Hoàng".
(7) Hư linh: Cũng như tâm linh. Cõi lòng trong sạch và trống trơn không chút bận đến thế sự.

11/5/2014

Đỗ Đình Tuân