RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 60

送陳章甫

        李頎

四月南風大麥黄

棗花未落桐葉長

青山朝別暮還見

嘶馬出門思舊鄉

陳侯立身何坦蕩

虬須虎眉仍大顙

腹中貯書一萬卷

不肯低頭在草莽

東門沽酒飲我曹

心輕萬事如紅毛

醉卧不知百日暮

有時空望孤雲高

長河浪頭連天黑

津口停舟渡不得

鄭國游人未及家

洛陽行子空嘆息

聞道故林相識多

罷官昨日今如何

Tống Trần Chương Phủ

                        Lý Kỳ

Tứ nguyệt nam phong đại mạch hoàng

Táo hoa vị lạc đồng diệp trường

Thanh sơn triêu biệt mộ hoàn kiến

Tê mã xuất môn tư cựu hương

Trần hầu lập thân hà thản đãng

Cầu tu hổ mi nhưng đại tảng

Phúc trung trữ thư nhất vạn quyển

Bất khẳng đê đầu tại thảo mãng

Đông môn cô tửu ẩm ngã tào

Tâm khinh vạn sự như hồng mao

Túy ngọa bất tri bạch nhật mộ

Hữu thời không vọng cô vân cao

Trường hà lãng đầu liên thiên hắc

Tân khẩu đình chu độ bất đắc

Trịnh quốc du nhân vị cập gia

Lạc Dương hành tử không than tức

Văn đạo cố lâm tương thức đa

Bãi quan tạc nhật kim như hà.

Dịch nghĩa:

Tiễn Trần Chương Phủ ¹

Tháng tư gió nam thổi đại mạch chín vàng

Hoa táo chưa rụng lá ngô đồng mọc dài

Rặng núi xanh sáng giã biệt chiều lại nhìn thấy

Ngựa hý vang ra khỏi cửa nhớ về quê cũ

Trần Hầu²  tính cách sao mà rộng rãi cởi mở

Râu quăn mày xếch lại thêm trán rộng

Trong bụng chứa sách một vạn quyển

Chẳng chịu cúi đầu ở trong chốn thảo dã

Mua rượu đãi bọn chúng tôi ở cửa phía đông ³

Lòng xem mọi chuyện nhẹ như long hồng

Uống rượu say nằm chẳng biết là ngày đã về chiều

Có lúc lại bang quơ đám mây cô đơn trên trời cao

Song dài đầu sóng đen kịt tới chân trời

Dừng tuyền ở bến sông không qua được

Khách lãng du nước Trịnh ⁴ chưa về tới nhà

Người lữ hành đát Lạc Dương ⁵ chỉ ta than suông

Nghe nói ở quê cũ có nhiều người quen biết

Hôm qua ông bãi quan không biết hôm nay như thế nào ?

Dịch thơ:

Chín vàng đại mạch tháng tư

Hoa táo chưa rụng lá ngô đồng dài

Núi xanh sáng khuất chiều phơi

Nhớ làng xưa ngựa ra ngoài hí vang

Trần Hầu chững chạc thư khoan

Râu quăn mày xếch thêm vầng trán to

Trong bụng sách chứa một kho

Đầu không cúi trước bọn thô lỗ rồi

Cửa Đông đãi rượu bọn tôi

Lòng coi vạn sự trên đời như lông

Say nằm quên cả chiều buông

Đôi khi lặng ngắm mây hồng bơ vơ

Dừng thuyền trước bến không qua

Du nhân nước Trịnh về nhà chưa xong

Lạc dương người chỉ nói bông

Người quen biết ở quê không ít mà

Bãi quan về nghỉ hôm qua

Hôm nay chẳng biết người ra thế nào ?

                                 Đỗ Đình Tuân

1. Trần Chương Phủ: bạn thơ của tác giả, người Giang Lăng quê gốc Trịnh Châu, cư trú lâu dài ở Hà Nam. Ông là người tài kiêm văn võ, chí hướng phi thường, nhưng có tài mà không được dùng vào vị trí xứng đáng. Sauk hi bãi quan quay về Lạc Dương. Nhà thơ làm bài này để tặng lúc chia tay. Bút điệu nhẹ nhõm phong cách hào sảng, không vì thất ý mà lời lẽ thê thiết, không vig li biệt mà từ ngữ bi lụy, là một phong cách mới trong thể lọi thơ tiễn biệt.
2. Trần Hầu: cách gọi tôn kính đói với Trần Chương Phủ.
3. Cửa đông thành Lạc Dương
4. Khách lãng du nước Trịnh: tác giả tự chỉ mình, lúc này đang làm  huyện úy Tân Hương thuộc nước Trịnh
5. Người lữ hành đất Lạc Dương: Chỉ Trần Chương Phủ lúc này ở Lạc Dương, Hà Nam.

12/11/2015

Đỗ Đình Tuân