RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 69

ĐÕ THẨM NGÔN

杜審言

Đỗ Thấm Ngôn (khoảng 645-708), tự Tất Giản, quê gốc Thương Dương (nay thuộc Tương Phàn, Hồ Bắc), bố ông di cư đến huyện Củng (nay là Củng Nghĩa, Hà Nam). Tiến sĩ đời Hàm Hanh (670-674), làm chức trực học sĩ ở Tu văn quán. Ông là ông nội của Đỗ Phủ, có ảnh hưởng nhất định đến Đỗ Phủ.

Thơ ông chủ yếu thổ lộ nỗi niềm xa xứ, miêu tả cảnh vật núi sông, cấu tứ nghệ thuật tinh tế, cách luật nghiêm chỉnh.

夏日過鄭

七山齋

   杜審言

共有樽中好

言尋谷口來

薜蘿山徑入

荷芰水亭開

日氣含殘雨

雲陰送晚雷

洛陽鐘鼓至

車馬繫遲回

Hạ nhật quá Trịnh thất sơn trai

                        Đỗ Thẩm Ngôn

Cộng hữu tôn trung hảo

Ngôn tầm Cốc Khẩu lai

Bệ la sơn kính nhập

Hạ kỵ thủy đình khai

Nhật khí hàm tàn vũ

Vân âm tống vãn lôi

Lạc Dương chung cổ chí

Xa mã hệ trì hồi.

Dịch nghĩa:

Ngày hè qua sơn trai bảy Trịnh ¹

Chúng mình cùng thích rượu

Vì thế hôm nay tôi tìm đến sơn trai ²  của anh  

Bệ lệ, nữ la ³ bò lan ra con đường nhỏ trên núi

Hoa sen hoa sung nở quanh thủy đình

Hơi nóng mặt trời thấm trong những hạt mưa rơi rớt lại

Bóng mây vang vọng tiếng sấm buổi chiều tà

Nghe tiếng chiêng trống từ phía Lạc Dương vọng tới

Đã đến lúc phải về rồi nhưng vẫn dùng dằng ghìm ngựa chưa muốn trở về.

Dịch thơ:

Chúng mình cùng thích chén cay

Nên tôi tìm đến anh đây tận nhà

Dây leo đường núi bò ra

Thủy đình sen ssng nở hoa mặt hồ

Khí trời còn ấm hạt mưa

Bóng mây đuổi sấm chiều tà rền vang

Lạc Dương chiêng trống vọng sang

Định về mà ngựa xe đang chần chừ.

                             Đỗ Đình Tuân

1. Bảy Trịnh: chắc là một bạn thân của tác giả
2. Sơn trai: nguyên văn là “Cốc Khẩu”, tên một huyện đời Hán, nay ở phía đông huyện Lễ Tuyền tỉnh Thiểm Tây, là nơi đời Hán có cao sĩ là Trịnh Phác ẩn cư. ở đây mượn tích này để chỉ nơi ở của bảy Trịnh.
3. Bệ lệ, nữ la: các loại cây dây leo thuộc họ địa y

14/11/2015

Đỗ Đình Tuân