Dịch thơ Nguyễn Du 18

Bài 17

Điếu La Thành ca giả

吊羅城歌者	Điếu La Thành (1) ca giả
一枝濃艶下蓬瀛	Nhất chi nùng diễm há Bồng Doanh (2)
春色嫣然動六城	Xuân sắc yên nhiên động lục thành
天下何人憐薄命	Thiên hạ hà nhân liên bạc mệnh
塚中應自悔浮生	Trủng trung ưng tự hối phù sanh
胭脂不洗生前障	Yên chi bất tẩy sanh tiền chướng
風月空留死後名	Phong nguyệt không lưu tử hậu danh
想是人間無識趣	Tưởng thị nhân gian vô thức thú
九泉去伴柳耆卿	Cửu tuyền khứ bạn Liễu Kì Khanh (3)

Dịch nghĩa: Điếu người ca nữ đất La Thành

Một cành nồng đượm từ cõi Bồng Doanh xuống
Sắc xuân đẹp đẽ làm rung động sáu thành
Thiên hạ ai người thương phận bạc mệnh
Trong mồ hẳn tự hối hận cho kiếp phù sinh
Nghiệp phấn son lúc sống không tẩy sạch
Tiếng trăng gió sau khi chết vẫn còn lưu
Ý hẳn trên đời không người biết thưởng thức thú vị

Nên xuống chín suối làm bạn cùng Liễu Kì Khanh.
Dịch thơ: Điếu người ca nữ đất La Thành

Một cành nồng đượm cõi Bồng Doanh

Xuân sắc đẹp tươi rung sáu thành

Thiên hạ ai thương người bạc mệnh

Trong mồ tự hối kiếp phù sinh

Sống không rửa sạch mùi son phấn

Chết phải trăng hoa lưu tiếng danh

Ý hẳn trên đời không kẻ đoái

Suối vàng bạn với Liễu Kỳ Thanh.

                          Đỗ Đình Tuân

                            (dịch thơ)

Chú thích:
(1) La Thành: Thành Nghệ An. Truyền rằng thành do Trương Phụ đáp tại bến Phù Thạch
nơi giao thủy của La Giang và Lam Giang.
(2) Bồng Doanh: Bồng Lai và Doanh Châu. Truyền rằng ở trong Bột Hải 渤海 có ba hòn đảo là Bồng Lai 蓬萊, Phương Trượng 方丈 và Doanh Châu 瀛洲. Chung quanh ba hòn này nước biển rất yếu không đỡ nổi một hột cải, nên ghe thuyền tới đó đều chìm. Người ta gọi là Nhược Thủy 弱水. Nơi non Bồng nước Nhược chỉ có tiên đến được thôi. Bồng Doanh chỉ cõi tiên.
(3) Liễu Kì Khanh: Tên Liễu Vịnh 柳永, một danh sĩ nổi tiếng về từ, ở đời Tống. Tuổi già mới thi đỗ tấn sĩ, và giữ một chức quan nhỏ ở Tràng An 長安. Buổi thiếu thời thường lui tới xóm ca nhi và soạn nhiều bài từ tả nỗi đau khổ của làng son phấn. Khi Liễu Vịnh chết, chị em ca nữ góp tiền chôn cất và tổ chức những ngày kỉ niệm rất linh đình.

8/5/2014

Đỗ Đình Tuân