RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 54

VƯƠNG HÀN

王翰

Không rõ năm sinh năm mất. Tự là Tử Vũ, người Tịnh Châu, Tấn Dương (nay là Thái Nguyên, Sơn Tây). Tiến sĩ năm Cảnh Vân 1 đời Duệ Tông (710). Được phong chính tự Bí thư sảnh, rồi cát nhắc lên làm thông sự xá nhân, chuyên làm giá bộ ngoại lang. Sau làm trưởng sử Nhữ Châu, chuyển làm biệt giá Tiên Châu rồi bị biếm làm tư mã Đạo Châu. Ông thiên viết về đòi sống biên tái, đặc biệt sở trường về đòi sống tinh thần nhân vật. Trong Toàn Đường thi có 1 quyển thơ ông (13 bài).

凉州詞

      王翰

莆萄美酒夜光杯

欲飲琵琶馬上催

醉卧沙塲君莫笑

古來征戰幾人回

Lương Châu từ

Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi

Dục ẩm tỳ bà mã thượng thôi

Túy ngọa sa trường quân mạc tiếu

Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi.

Dịch nghĩa:

Lương Châu từ ¹

Rượu ngon bồ đào đựng trong chén dạ quang ²

Sắp nâng chén thì đội nhạc liền tấu đàn tỳ bà trên lưng ngựa

                                                                    thôi thúc trợ hứng ³

Uống đi nếu có say nắm lăn ra giữa chốn sa trường

                                                                    thì bạn cũng đừng cười

xưa nay chinh chiến có mấy người trở về đâu !

Dịch thơ:

Toan nâng rượu ngọt chén vàng

Tỳ bà lưng ngựa đã vang mấy hồi

Sa trường say cũng đừng cười

Xưa nay ra trận mấy ai trở về ?

                        Đỗ Đình Tuân

1. Lương Châu thuộc Vũ Uy Cam Túc ngày nay. Bài thơ miêu tả cảnh tượng các tướng sĩ biên tái thả sức uống rượu trước lúc xuất chinh, thể hiện cốt cách hiên ngang, anh hùng vì nghĩa quên thân của họ.
2. Chén dạ quang: tương truyền thời Chu Mục Vương, người Hồ ở phía Tây hiến laoị chns làm bằng bạch ngọc, ban đêm phát sáng. Ở đây chỉ loại quý hiếm sang trọng.
3. có cách hiểu khác là tấu nhạc thúc giục ra trận.

09/11/2015

Đỗ Đình Tuân