Minh Quang làm thơ như thế nào

Cách đây gần 50 năm, MQ là sinh viên. Có một lần, lớp lên báo tường. Mình băn khoăn lắm, viết gì bây giờ nhỉ. Mình cứ lờ lờ đi, chưa vội gửi bài. Mình đọc một lượt bài của các bạn. Họ làm thơ này, hay chưa. Mình chưa bao giờ làm thơ cả, đọc thử một bài xem sao. Mới hai câu đầu:
"Ai về thăm tổ ba tôi
Thì ai cũng phải tức thời khen ngay”
Ơ hay, thơ à? Hình như người ta gọi là thơ lục bát. Đúng rồi, câu đầu sáu từ là lục, câu sau tám từ là bát. Từ cuối câu đầu cùng vần với từ thứ sáu trong câu sau, còn bằng trắc gì nữa thì ko biết, mà cũng ko cần tìm hiểu.
Nhưng thơ làm sao ấy nhỉ. Kể ra thì lục đấy, bát đấy, hợp vần đấy nhưng nghe cứ thô thô ngang phè thế nào. Thơ thế thì thà mình viết đại một bài văn xuôi cho xong!
Hay là mình cứ thử vài câu xem may ra mình cũng làm được thì sao… Mình nhăn mày nhó mặt rặn ì ì thuỗn ra mà chẳng được tới nửa câu nói gì lục với chả bát. Thôi hàng!

Một năm sau, vào một ngày Xuân đẹp trời, bỗng dưng MQ nhận được một mảnh thư tình tuổi lớn hơn học trò: 

"Lá phong đỏ như mối tình đượm lửa
Hoa Cúc vàng như nỗi nhớ day dưa…” *
Kèm theo là bưu ảnh có lá có hoa.
Chà, không biết chú có tình ý gì với trẻ con này đây,nhưng trẻ con này bỗng dưng phụt ra:
"Nhớ ai ? ai nhớ bao giờ?
Mà đầu Xuân tặng lời thơ thế này?”
Rồi cất béng cả thơ chủ lẫn thơ khách vào một góc, thầm cười tủm tỉm một mình. Sướng nhất cái đoạn tự nhiên mình lại làm được hai câu thơ lục bát hẳn hoi. Hay thì không hay nhưng còn hơn “cái thằng” “Ai về thăm tổ ba tôi…”. Mà lạ quá cơ, chú chàng lại ko làm thơ lục bát, thơ của chú lại toàn tám từ một câu là sao nhỉ. Kệ nó, cứ để đấy…
 

Lại một năm sau. Bạn tỏ tình thân muốn kết bạn. Bạn và mình ra suối (nơi sơ tán) truy bài ôn thi…Mấy hôm sau, bạn dúi vào vở mình một bài thơ tặng, bài thơ dài lắm, nhưng mở đầu và kết lặp lại thế này:
"Ta có người bạn gái mến thương
Cùng học một lớp ở một trường
Hồn nhiên như sức Xuân đang dạy
Thông minh học giỏi mấy ai bằng”
Lạ chưa, bạn cũng biết làm thơ à? Mà thơ này lại bảy từ một câu là sao nhỉ, ko phải lục bát, không phải tám từ một câu như “Lá phong đỏ…”. Nhưng thôi, sướng cái đã, bạn thích mình rồi, lại còn “nịnh” mình học giỏi à. Nghe cũng hay hay nhỉ. Nhưng mà…thơ ba câu đầu thì được, nghe xuôi xuôi, bỗng nhiên câu cuối lại đổ rầm xuống thế. Hay là mình thử thay vài từ khác xem…Chịu chết bí rì rì…Thôi cho qua…cất đi làm của để dành đã.
 

Nửa năm sau. Thời gian trôi nhanh như chó chạy. Bạn ko muốn với mình chỉ là bạn nữa. Bạn hỏi mình:”Mọi người bảo chúng mình yêu nhau. T thấy thế nào?”. Mình chả nói gì, gật đầu. Vậy là thành yêu nhau. Thế thôi!.
Tình yêu, kể cũng lạ. Tình yêu chắp cánh cho thơ. Mình bắt đầu phụt ra các kiểu thơ linh tinh, mỗi câu n từ, với n là số tự nhiên lớn hơn hoặc bằng 5 tùy thích. Mà cũng chẳng xét nét gì, đọc thì cứ ngường ngượng cho đến ngày làm bài thơ “19 tuổi biết yêu” thì tự mình thấy cũng ko đến nỗi nào lắm. Không được lục bát nhưng dứt khoát phải hơn lục bát của mấy chàng trên báo tường rồi…
 

Lại vài tháng sau, trong một buổi dự xemina chung của nhiều khóa khác nhau, mình nhận được một bức thư của một anh học trên mình hai năm, mở đầu thế này
"Anh viết thư này giữa ánh khuya
Cỏ cây yên ngủ gió xa về
Anh nhìn mây lướt hồn hiu nhẹ
Như bóng vườn trưa xanh tiếng ve…”*
Chà, lần này đọc thì phải dấu người yêu. Thơ này đúng là thơ đây, khác hẳn lục bát của mấy nhãi ranh cùng lớp mình (!), và xịn hơn nhiều thơ người yêu mình nữa chứ.
Mình mới cố đẻ ra vài câu đáp lại và cũng để thử xem mình có khá hơn xưa ko.
"Thơ anh sao viết hay ghê”
”Nhưng em lại có người yêu mất rồi!”
Bố khỉ! Chẳng ra cái thể thống gì cả. Đến cả vần cũng bất chấp thì hỏng hẳn rồi! Thôi lại cất…
 

Cho đến mãi về sau, thi thoảng thơ đi thơ lại với người yêu, sau này người yêu ấy chính là chồng mình, mình quen thơ hơn. Tuy nhiên, vì bận rộn con cái, thơ cũng bị lãng quên nhiều…
Nhưng tóm lại, tình yêu đã cho mình viết được thơ theo xúc cảm tự nhiên và chắp lại có vần tí chút như các bạn thấy blog của MQ bây giờ. Mình ko thấy có gì khó khăn khi làm thơ kiểu này. Tất nhiên, bài của MQ ko thể là thơ thật, nhưng cứ gọi là thơ đi để @ Minh Quang được động viên, đúng không nào?
Chúc các bạn làm thơ thật hay, và tình yêu cũng chắp cánh cho thơ các bạn nhé.

* Về sau MQ mới được các anh ở TACD bảo cho mà biết đó là thơ của người khác, thế mà bạn MQ lại "trộm" để tặng MQ hì hì...

 

19 tuổi biết yêu

Vừa mới hôm nào
Em còn nép vào ngực anh ngoan ngoãn hiền lành
Mà nay lại giận hoài chẳng nhìn anh nữa
Em vẫn nhủ thầm
Hãy đốt lên ngọn lửa
của tình yêu! rực cháy mãi không thôi
Em muốn với anh em đã yêu rồi
Nhưng chưa đủ, cần yêu hơn thế!
Ngày hôm nay giống khi xưa còn bé
Em ghét anh nên chẳng thích …chơi
Nhưng sau một đêm nhung nhớ đầy vơi
Gặp anh em thấy mình bình thản
Lại muốn hát anh nghe bản tình ca sâu lắng
Với dịu dàng năm tháng yêu thương
Nhưng giận dỗi hôm qua khiến em bước trên đường
Mắt nhìn thẳng ngượng ngùng không nói
Anh lành hiền vẫn cười khẽ hỏi
Trả lời ngập ngừng
Em vội bước đi…
Em chẳng biết đâu anh nghĩ những gì
Chỉ thấy vui vì mình…chiến thắng
Cười dấu anh một nụ cười kiêu hãnh
Rằng em lớn khôn rồi và đã biết yêu
Em giận anh vơ vẩn giận nhiều
Bởi muốn giận để càng yêu tha thiết
Chỉ ngày mai thôi ai nào có biết
Em lại ngả vào anh trìu mến hơn xưa
Em nhìn đời thấy đẹp tựa giấc mơ
Và lại nhìn anh…(có chớp!) say sưa…

  

11/1967

Bùi Thị Kim Thư