RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 26

Vương Bột

王勃

Vương Bột (650-676), tự Tử An, người Long Môn, Giáng Châu (nay là Hà Tân, Sơn Tây). Xuất thân vọng tộc, ông nội Vương Thông là bậc đại nho cuối thời Tùy, 15 tuổi đi thi, được phong triều tán lang, được bát vương là Lý Hiền triệu làm thị độc trong vương phủ. Sau làm tham quân Quắc Châu (nay là Linh Báo Hà Nam). Năm 27 tuổi vượt biển theo cha làm Giao Chỉ lệnh, chết đuối trên đường đi.

Ông là một trong “tứ kiệt thời sơ Đường” (Ba người kia là Dương Quýnh, Lô Chiếu Lân, Lạc Tân vương), thơ ca mới mẻ thanh tú, chất phác tự nhiên, phần nhiều bộc lộ tình cảm cá nhân, cũng có những bài đả kích những mặt xấu xa của thời cuộc. Có Lạc Lâm hỉ tập. Trong toàn đường thi có 3 quyển thơ ông.

       (Theo MEN RƯỢU ĐƯỜNG THI, nxb VH,HN,2012)

蜀中九日

   王勃

九月九日望鄉臺

他席他鄉送客杯

人情已厭南中苦

鴻雁那從北地來

Thục trung cửu nhật

Cửu nguyệt cửu nhật vọng Hương đài

Tha tịch tha hương tống khách bôi

Nhân tình dĩ yếm Nam Trung khổ

Hồng nhạn ná tùng bắc địa lai.

Dịch nghĩa: ngày mồng chín ở đất Thục

Ngày mồng chín tháng chín¹ ta lên đài ngóng quê ²

Trên chiếu rượu nơi xa xứ cùng nâng chén tiễn khách

Lòng ta đã quá chán với cảnh khổ ở Nam Trung ³ rồi

Thế mà chim nhạn ở đất bắc còn bay về đây làm gì chứ!

Dịch thơ:

Ngóng quê trùng cửu lên đài

Quê người chiếu rượu tiễn  người ra đi

Nam Trung lòng đã chán phè

Chim hồng nhạn bắc bay về chi đây ?

                           Đỗ Đình Tuân

1. Ngày 9 tháng 9: tức tiết trùng dương (hay trùng cửu).Vào ngày này người xưa có lục leo lên cao, giắt nhánh thù du lên đầu và uống rượu cúc. Thù du là một loại cây có mùi hương, người ta cho rằng có thể trừ tà, còn cúc là loài hoa riêng có của mùa thu,làm rượu uống thơm ngon, khoan khoái.

2. Vọng hương đài (Đài ngóng quê): ở phía Bắc Thành Đô.

3. Nam Trung: tức đất Thục.

22/10/2015

Đỗ Đình Tuân