RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 33

勸酒

     白居易

勸君一杯君莫醉

勸君兩杯君莫疑

勸君三杯君始知

面上今日老昨日

心中醉時勝醒時

天地迢迢自長久

白兔赤烏相趁走

身後堆金拄北斗

不如生前一樽酒

君不見

春明門外天欲明

喧喧歌哭半死生

遊人駐馬出不得

白輿紫車爭路行

歸去來頭已白

典錢將用買酒喫

Khuyến tửu

                Bạch Cư Dị

Khuyến quân nhất bôi quân mạc từ

Khuyến quân lưỡng bôi quân mạc nghi

Khuyến quân tam bôi quân thủy tri

Diện thượng kim nhật lão tạc nhật

Tâm trung túy thời thắng tỉnh thời

Thiên địa thiều thiều tự trường cửu

Bạch thỏ xích ô tương sấn tẩu

Thân hậu đôi kim trụ Bắc Đẩu

Bất như sinh tiền nhất tôn tửu

Quân bất kiến

Xuân Minh môn ngoại thiên dục minh

Huyên huyên ca khốc bán tử sinh

Du nhân trú mã xuất bất đắc

Bạch du tử xa tranh lộ hành

Quy khư lai đầu dĩ bạch

Điển tiền tương dụng mãi tửu khiết.

Dịch nghĩa :

Khuyên rượu

Mời anh một chén anh đừng từ chối

Mời anh hai chén anh đừng nghi ngờ

Mời anh ba chén anh mới biết

Nét mặt hôm nay già hơn hôm qua

Trong lòng khi say hay hơn khi tỉnh

Trời đất mênh mang dài lâu vô tận

Thỏ trắng quạ đỏ ¹ tranh nhau đi

Khi chết đi vàng chất cao tới Bắc Đẩu cũng 

                        chẳng bằng một chén rượu khi còn sống

Anh chẳng thấy

Bên ngoài cửa Xuân Minh ² trời sắp sáng

Tiếng ca tiếng khóc huyên náo nửa sống nửa chết

Khách chơi ghìm ngựa không ra được

Xe trắng xe tía tranh đường đi

Về đi thôi  ³ đầu đã bạc rồi

Cầm đồ lấy tiền mua rượu uống.

Dịch thơ:

Mời anh một chén chớ từ

Mời anh hai chén chớ ngờ đó nha

Mời ba chén anh nhận ra

Hôm nay nét mặt đã già nua thêm

Lòng say hơn tỉnh dĩ nhiên

Mênh mang cao rộng vô biên đất trời

Thỏ trắng quạ đỏ đua hoài

Chết rồi vàng chất ngang trời cũng suông

Nhìn kìa anh có thấy không

Xuân Minh ngoài cổng hừng đông rạng rồi

Tử sinh huyên náo khóc cười

Khách chơi ghìm ngựa không nhoài được ra

Ngựa xe rối rít lại qua

Về đi thôi tóc sương pha trắng rồi

Cầm đồ mua rượu uống thôi.

                    Đỗ Đình Tuân

1. Thỏ trẳng quạ đỏ: mặt trăng, mặt trời, ngày tháng trôi mau
2. Cửa Xuân Minh: Cổng giữa trong ba cổng phía đông của thành Trường An, thủ đô thời nhà Đường TQ
3. Về đi thôi: mượn chữ trong Quy khư lai từ của Đào Tiềm.

27/10/2015

Đỗ Đình Tuân