村居
數椽書室掩蓬蒿
池草園林夢入騷
覆屋霜勻千瓦重
侵門日上半籬高
病中活計存靈藥
身外浮名付濁醪
萬事無營心自可
春風滿砌太陶陶
阮飛卿
Phiên âm
Thôn cư
Sổ duyên thư thất yểm bồng cao
Trì thảo viên lâm mộng nhập tao
Phú thất sương quân thiên ngã trọng
Xâm môn nhật thượng bán ly cao
Bệnh trung hoạt kế tồn linh dược
Thân ngoại phù danh phó trạch giao
Vạn sự vô doanh tâm tự khả
Xuân phong mãn xế thái giao giao.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa
Ở xóm
Vài gian nhà học khuất trong lau lách
Cỏ cây bên ao vườn đưa vào hồn thơ
Sương phủ trên mái nhà trĩu nặng ngàn viên ngói
Mặt trời lẩn vào cửa lên cao tới lưng dậu
Khi ốm đã có vị thuốc tiên cứu chữa
Cái danh hão ở ngoài thân đã có rượu đục xóa bỏ
Muôn việc chẳng màng lòng tự thoải mái
Gió xuân đầy thềm thú biết bao nhiêu.
Dịch thơ:
1.
Vài gian nhà sách khuất chòm lau
Hồn thả hồn thơ trước cỏ ao
Phủ mái sương gieo nghìn ngói nặng
Lấn hiên hồng dọi nửa phên cao
Ôm đau kế sống dành tiên dược
Danh hõa ngoài thân phó rượu đào
Vạn sự mưu chi lòng tự thú
Thềm xuân lộng gió thú bao nhiêu.
Đào Phương Bình dịch
2.
Vài gian lau sậy khuất cao
Vườn ao cây cỏ thơ vào hồn ta
Nghìn viên ngói nặng sương sa
Mặt trời sớm nắng lưng tà dậu cao
Ốm đau tiên dược uống vào
Ngoài thân danh hão rượu đào rửa quên
Lòng riêng danh lợi đâu thèm
Gió xuân đầy thềm thú biết bao nhiêu.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 24
秋夜早起洪州檢正
寂寞書齋意不聊
移床秋户聴芭焦
月殘錦巷鐘聲曉
風撼銅村馬足驕
騷骨欲清詩更換
病根未去藥還澆
呼童瀞掃柴門葉
留待君來話隔朝
阮飛卿
Phiên âm
Thu dạ tảo khởi Hồng Châu kiểm chính
Tịch mịch thư trai ý bất liêu
Di sàng thu hộ thính ba tiêu
Nguyệt tàn cẩm hạng chung thanh hiểu
Phong hám đồng thôn mã túc kiêu
Tao cốt dục thanh thi cánh hoán
Bệnh căn vị khứ dược hoàn kiêu
Hô đồng tĩnh tảo sài môn diệp
Lưu đãi quân lai thoại cách triêu.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Đêm thu dậy sớm gửi kiểm chính Hồng Châu
Thư phòng vắng vẻ tâm trạng bâng khuâng
Rời giường đến cửa thu để nghe tiếng trên tầu chuối
Trăng tàn ngõ gấm chuông mai đã thỉnh
Gió lộng xóm đồng vó ngựa bon bon
Thể cách văn chương muốn thanh tao điệu thơ phải đổi
Căn bệnh chưa dứt thuộc còn phải sắc
Gọi trẻ quét sạch lá trước cửa sài
Chờ ông đến trò chuyện về những ngày hôm trước.
Dịch thơ
1.
Thư phòng vắng vẻ dạ bang khuâng
Nghe gió ba tiêu hãy nhích giường
Ngõ gấm đêm tànchuông lảnh lảnh
Thôn đồng gió lộng ngựa băng băng
Hồn thơ muốn nhã luôn thay điệu
Căn bệnh chưa lành hãy sắc thang
Lá rụng cửa sai kêu trẻ quét
Chờ anh câu chuyện dãi can tràng.
Đào Phương Bình dịch
2
Phòng vắng trong lòng cũng tịch liêu
Rời giường ra cửa lắng tầu tiêu
Trăng tàn ngõ vắng chuông mai thỉnh
Gió lộng bon bon vó ngựa đều
Thơ muốn thanh tao điệu phải đổi
Thân còn mang bệnh thuốc cần yêu
Cửa sài quét lá sai con trẻ
Ông đến ngày qua chuyện tiếp theo.
Đỗ Đình Tuân dịch
Rời giường ra cửa lắng tầu tiêu
Trăng tàn ngõ vắng chuông mai thỉnh
Gió lộng bon bon vó ngựa đều
Thơ muốn thanh tao điệu phải đổi
Thân còn mang bệnh thuốc cần yêu
Cửa sài quét lá sai con trẻ
Ông đến ngày qua chuyện tiếp theo.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 25
秋中病
潇潇風動轉淒清
天地初秋客子情
隆慶二年新進士
翹材三舘舊書生
少年敢負韓忠献
多病還憐馬長卿
萬事背人霄漸永
貯愁欹卧數残更
阮飛卿
Phiên âm
Thu trung bệnh
Tiêu tiêu phong động chuyển thê thanh
Thiên địa sơ thu khách tử tình
Long Khánh nhị niên (1) tân tiến sĩ
Kiều tài tam quán (2) cựu thư sinh
Thiếu niên cảm phụ Hàn Trung Hiếu (3)
Đa bệnh hoàn liên Mã Trưởng Khanh (4)
Vạn sự bội nhân tiêu tiệm vĩnh
Trữ sầu khi ngọa sổ tàn canh.
Nguyễn Phi Khanh
Chú thích
1.Long Khánh nhị niên: tức năm 1374, năm tác giả đố tiến sĩ
2.Kiều tài tam quán: lấy tích Công Tôn Hoằng, tể tường nhà Hán đã xây dựng ba tòa nhà Khâm hiền quán, Kiều tài quán và Tiếp sĩ quán để thu dụng mọi lớp nhân tài trong thiên hạ. Ở đây ám chỉ dinh quan Tư đồ Trần Nguyên Đán
3.Hàn Trung Hiến: tức Hàn Kỳ, một trọng thần rất có danh vọng được ba đời vua Tống trọng dụng. Ở đây vẫn chỉ Trần Nguyên Đán.
4.Mã Trường Khanh: tức Tư mã Tương Như, một nhà văn đời Hán. Khi cho phép Nguyễn Phi Khanh lấy con gái mình, Trần Nguyên Đán đã nêu Tư mã Tương Như làm một tấm gương để Nguyễn Phi Khanh noi theo mà lập công danh.
Dịch nghĩa
Gió thổi vi vu thời tiết chuyển lạnh lẽo
Trời đất buổi đầu thu nối lòng người đất khách
Vị tiến sĩ mới đầu năm Long Khánh thứ hai
Vốn là thư sinh cũ của ba quán Kiều tài
Tuổi trẻ đâu dám phụ lòng Hàn Trung Hiến
Bệnh nhiều lại càng thương cho Mã Trường Khanh
Bao chuyện đều trái với ý người đêm dài thêm mãi
Chất chứa mối sầu nắm trằn trọc đếm canh dài.
Dịch thơ
Vi vu gió lạnh tiết trời hanh
Trời đất sang thu khách chạnh tình
Long Khánh năm nào tân tiến sĩ
Kiều tài quán nọ cựu thư sinh
Thiếu niên dám phụ Hàn Trung Hiến
Đa bệnh càng thương Mã Trưởng Khanh
Việc chẳng chiều người đêm tối mãi
Chứa sầu ôm gối đếm tàn canh.
Đào Phương Bình dịch
2.
Vi vu gió lạnh chuyển sang mùa
Đất khách lòng người buổi chớm thu
Long Khánh nhị niên tân tiến sĩ
Cầu tài ba quán vốn hàn nho
Thiếu niên dám phụ Hàn Trung Hiến
Nhiều bệnh càng thương Mã tướng Như
Bao chuyện không thành sầu chất dạ
Canh tàn trằn trọc mắt trơ trơ.
Đỗ Đình Tuân dịch
31/3/2012
Đỗ Đình Tuân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét