Dịch thơ Nguyễn Khuyến bài 141

Bài 141

Ngô huyện Lão sơn

                                吾縣老山

吾 平日未嘗一登春前閣老阮翁約某同往因以事牽不果此心殊鬱鬱也歸而訪之則山上惟有一石方如棋盤號曰仙棋今牧童多以樗蒲為戱西北有一井號曰仙井相傳深至江底至 今漸塞此外別無奇花異卉亦無燠館凉庵時方盛夏是以不敢再訂昨來訪翁適見裴使君話謂所得新樣洋布厚可以却寒疎可以迎凉彩不混列示有文也曠不露体示有禮也將製 為二服以贈吾二人某聞之曰快哉斯山亦可以自適矣因賦詩以呈

Ngô bình nhật vị thường nhất đăng, xuân tiền các lão Nguyễn ông ước mỗ đồng vãng, nhân dĩ sự khiên bất quả, thử tâm uất uất dã. Quy nhi phỏng chi , tắc sơn thượngduy hữu nhất thạch, phương như bàn kỳ, kim mục đồng đa dĩ sư bồ vi hí.Tây bắchữu nhất tỉnh, hiệu viết tiên tỉnh, tương truyền thâm chí giang để, chí kim tiệm tắc.thử ngoại biệt vô kỳ hoa dị hủy, diệc vô úc quán lương am.thời phương thịnh hạ, thị dĩ bất cảm tái đính. Tạc lai phỏng ông, thích kiến Bùi Sứ Quân thoại vị: “sở đắc tân dạng dương bố, hậu khả dĩ khước hàn, sơ khả dĩ nghinh lương, thái bất hỗn liệt, thị hữu văn dã, khoáng bất lộ thể,thị hữu lễ dã, tương chế vi nhị phục dĩ tặng ngô nhị nhân”. Mỗ văn chi viết: “Khoái tai tư y, đăng tư sơn diệc khả dĩ tự thích hĩ”. Nhân phú thi dĩ trình:

举目江山兴自豪	Cử mục giang sơn hứng tự hào
油然神往不知勞	Du nhiên thần vãng bất tri lao
此中皆兴正堪賞	Thử trung giai hứng chính kham thưởng
一片塵心却未涛	Nhất phiến trần tâm khước vị đào
離素幾年愁獨坐	Ly tố kỷ niên sầu độc tọa
徘徊舊路畏登高	Bồi hồi cựu lộ úy đăng cao
衹今此兴能如願	Chỉ kim thử hững năng như nguyện
為有裴君訂贈袍	Chỉ hữu bùi quân đính tặng bào

Núi An Lão ở huyện ta

Trước nay ta chưa lên lần nào, mùa xuân vừa rồi, ông các lão họ Nguyễn hẹn ta cùng đi thăm núi, rồi nhân bận việc không đi được, vẫn áy náy trong lòng. Khi về hỏi thăm ra thì trên núi ấy chỉ có một hòn đá vuông như bàn cờ, gọi là bàn cờ tiên, ngày nay trẻ chăn trâu thường lấy đó làm chỗ chơi  xúc xắc. Phía tây bắc có một cái giếng gọi là giếng tiên, tương truyền sâu tới đáy sông, nay đã bị lấp dần. Ngoài ra không có một thứ hoa thơm cỏ lạ nào, cũng không có am quán để ngồi ấm hay hóng mát gì cả. Lúc đó đương giữa mùa hè cho nên không dám hẹn lại một ngày khác. Bữa nọ ta đến thăm ông, chợt gặp Buid Sứ Quân (1), nói chuyện có kiếm được một thứ vải tây kiểu mới, dầy có thể chống rét, thưa có thể hóng mát, hoa dệt thành hàng rành rọt, đó là có văn; thoáng không lộ liễu đó là có lễ. Ông sắp đem may làm hai cái áo để tặng hai chúng tôi. Tôi nghe chuyện liền nói: “Có áo như thế thật là khoái. Người mặc để lên núi nàycó thể thảnh thơi tự thích được”. Nhân làm thơ trình như sau:

Ngước mắt nhìn non sông tự thấy hào hứng

Phơi phới lên chơi bằng tinh thần không thấy mệt nhọc

Trong đó thú vui thật đáng thưởng thức

Một tấm lòng trần mình chưa rửa sạch được

Mấy năm nay xa cách bạn bè buồn có một mình

Chỉ loanh quanh trên con đường cũ ngại nỗi trèo cao

Ngày nay hứng ấy được thỏa mãn

Là vì có bác bui hứa hẹn cho áo.

1.     Bùi Sứ Quân: tức Bùi Dị, tức Bùi Ân Niên, người làng Châu Cầu (xem bài 36)

Đỗ Đình Tuân dịch thơ:

Nhìn non sông thấy tự hào

Trong lòng phơi phới ước ao lâu rồi

Muốn lên thưởng lãm thú vui

Lòng trần chưa sạch nên lười không đi

Bấy nay xa cách bạn bè

Ngại trèo, luẩn quẩn ngõ quê quanh làng

Hôm nay thú lại dâng tràn

Thích manh áo mới lại càng muốn đi.

31/01/2015

Đỗ Đình Tuân