Bài 1
避簆山中
山房盡日醉 昏昏
世路難危懶出門
六袞茲身千里隔
两年蔻亂一身存
風塵天地空搔髮
烟瘴林蠻只断魂
謾有寸懷勞耿耿
夜依牛斗望中原
阮飛卿
Phiên âm:
Tỵ khấu sơn trung
Sơn phòng tận nhật túy hôn hôn
Thế lộ nan nguy lãn xuất môn
Lục cổn từ thân thiên lý cách
Lưỡng niên khấu loạn nhất thân tồn
Phong trần thiên địa không tao phát
Yên chướng lâm man chỉ đoạn hồn
Mạn hữu thốn hoài lao cảnh cảnh
Dạ y ngưu đẩu vọng trung nguyên.
Nguyễn Phi Khanh
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Lánh giặc trong núi
Dưới mái nhà trong núi suốt ngày say li bì
Đường đời nguy nan ít ra khỏi cửa
Mẹ già sáu mươi tuổi cách xa ngàn dặm
Loạn lạc hai năm nay một thân vẫn còn
Đất trời gió bụi mà cứ gãi mái tóc suông
Lam chướng núi rừng, chỉ những mòn
mỏi tâm hồn!
Dai dẳng một tấm lòng canh cánh lo âu
Đêm đêm theo sao Ngưu sao Đẩu
trông ngóng về trung nguyên.
Dịch thơ
Suốt ngày trong núi rượu triền miên
Nguy hiểm đường đời ngại chẳng lên
Xót mẹ tuổi già nghìn dặm cách
Thương ta lánh nạn một thân tuyền
Đất trời gió bụi lo suông vậy
Lam chướng núi rừng mệt mỏi thêm
Canh cánh nỗi lòng da diết nhớ
Đêm nhìn ngưu đẩu ngóng trung nguyên.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 2
觀圍棋
閑窻敵手偶相逢
此樂堪殊鬪橘中
初訝曉星光鋱落
忽聞晴雹碎玲珑
纵橫暗合周天數
勝負交爭略地功
萬事如棋須說著
古今局面苦難同
阮飛卿
Phiên âm
Quan vi kỳ
Nhàn song địch thủ ngẫu tương phùng
Thử lạc kham thù đấu quất trung
Sơ nhạ hiểu tinh quang thác lạc
Hốt văn tình bãotoais linh lung
Tung hoành ám hợp chu thiên số
Thắng phụ giao tranh lược địa công
Vạn sự như kỳ tu thuyết trước
Cổ kim cục diện khổ nam đồng.
Nguyễn Phi Khanh
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa
Xem đánh cờ vây
Dưới cửa sổ thanh nhàn địch thủ ngẫu
nhiên gặp nhau
Thú vui này có khác gì cuộc sống
ở trong quả quất
Thoạt đầu ngỡ ánh sao sáng chằng chịt
Bỗng nghe như mưa đá lách cách
vỡ ra từng mảnh
Hàng ngang hàng dọc ngầm khớp với
độ số của vòng trời
Bên được bên thua giành nhau
về công lao chiếm đất
Muôn việc đều như cờ cần phải tính nước đi
Những ván xưa nay khó lòng giống nhau.
Dịch thơ
1.
Dưới song kỳ thủ đánh cờ vây
Ruột quýt hai ông trước cũng vầy
Mới ngó quân bày sao rối rít
Chợt nghe mưa vỡ đá lao bay
Dọc ngang ngầm khớp khung trời rộng
Thắng bại giao tranh khoảng đất dày
Thế cuộc như cờ cần tính nước
Mỗi bàn mỗi khác lạ lùng thay.
Đỗ Đình Tuân dịch
2.
Song nhàn, địch thủ bỗng giao binh
Ruột quýt sao hơn cuộc giật giành
Thoạt ngỡ sao mai xen lẫn lộn
Vụt nghe mưa đá vỡ long lanh
Vòng trời số hợp hàng ngang dọc
Chiếm đất tài đua cuộc bại thành
Thế sự như cờ nên tính nước
Xưa nay cục diện diễn muôn hình.
Đào Phương Bình
Bài 3
與漳江同年张太学
憶昔遭逢珥水遍
两床燈户膝初連
青心各走紅塵裡
綠鬢相看白酒前
微月芹風今異調
硯旗殿衮舊同年
慇懃別後須鞭策
聖主方今正急贒
阮飛卿
Dữ chương giang đồng niên Trương Thái học
ức tích tao phùng nhị thủy biên
Lưỡng sàng đăng hộ tất sơ liên
Thanh khâm 1 các tẩu hồng trần lý
Lục mấn 2 tương khan bạch tửu tiền
Vi nguyệt cần phong 3 kim vị điệu
Nghiễn kỳ điện cổn 4 cựu đồng niên
Ân cần biệt hậu tu tiên sách
Thánh chúa phương kim chính cấp hiền.
Nguyễn Phi Khanh
Nguyễn Phi Khanh
Chú thích:
1- thanh khâm: áo xanh, chỉ học trò, thời hàn vi của đời người
2- lục mấn: tóc xanh, chỉ tuổi trẻ, lúc gặp nhau còn ở thời hàn vi cả, chỉ rượu sếch chia vui…
3-v i nguyệt cần phong; lấy tứ từ câu: 思樂泮水 簿采其芹(tư lạc phán thủy, bạc thái kỳ cần: vui thay phán thủy, hãy hái rau cần) có ý nói niềm mong mỏi của người có học là được tuyển dụng
4- nghiễn kỳ điện cổn: nghiễn kỳ (bóng cờ trong nghiên mực) điện cổn(áo cổn bào trên điện) có ý nhắc lại cảnh thi đình mà hai người cùng dự.
Dịch nghĩa
Nhớ lại trước đây gặp nhau ở bên sông Nhị
Bên ngọn đèn quán trọ kề gối liền giường lần đầu
Một vạt áo xanh đều xuôi ngược trong đám bụi hồng
Hai mái tóc xanh cùng nhìn nhau trước ly rượu trắng
Trăng vi gió cần nay được tuyển bổ khác nhau
Cờ trong nghiên, cổn trên điện, xưa là đồng niên
Ân cần nhủ nhau sau khi từ biệt đều nên gắng gỏi
Nay là lúc thánh chúa đang gấp cần người hiền.
Dịch thơ
1.
Nhớ bên sông Nhị gặp nhau
Cùng vào quán trọ lần đầu nên quen
Áo xanh xuôi ngược bao phen
Mắt xanh rượu trắng cùng nhìn chia vui
Bây giờ tuyển dụng đôi nơi
Nhớ ngày cùng học, cùng ngồi dự thi
Chia tay lúc tiễn nhau về
Hẹn nhau gắng sức đợi khi vua dùng.
Đỗ Đình Tuân dịch
2.
Trước đây gặp gỡ bên sông Nhị
Dưới bóng đèn khuya giữa chúng mình
Trong đám bụi hồng chen áo lục
Trước bầu rượu trắng chụm đầu xanh
Gió trăng khác điệu lên đài các
Nghiên bút cùng khoa đối diện đình
\từ biệt ân cần khuyên gãy gắng
Thánh hoàng đang gấp chọn tài danh.
Đào Phương Bình dịch
Bài 4.
陪冰壺相公遊春江
鮮雲晴日雪花天
烟景三春勝柳川
紅柳白蘋吟况味
羅裙綺袖醉因緣
且談湖海江南士
休訪風流采石仙
極浦斜暘歌緩棹
幾人同載孝廉船
阮飛卿
Phiên âm:
Bồi Băng Hồ tướng công du xuân giang
Tiên vân tình nhật tuyết hoa thiên
Yên cảnh tam xuân thắng liễu xuyên
Hồng liễu bạch tần ngâm huống vị
La quân ỷ tụ túy nhân duyên
Thả đàm hồ hải giang nam sĩ
Hưu phỏng phong lưu thái thạch tiên
Cực phố tà dương ca hoãn trạo
Kỷ nhân đồng tải Hiếu liêm thuyền.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Theo tướng công Băng Hồ đi chơi sông Xuân Giang
Mây tươi sáng trời quang tạnh một bầu hoa tuyết
Cảnh sắc ba xuân hơn hẳn con sông rặng liễu
Rau liễu hồng rau tần trắng nguồn thơ ý nhị
Quần là áo lượt duyên phận não nùng
Hãy bàn tới kẻ sĩ ở đất Giang Nam
Đừng hỏi vị tiên phong lưu ở Thái Thạch
Trong bong chiều tiếng hát mái đẩy khoan thai trên bến sông xa tắp
Mấy người đã dược chở chung một thuyền với vị Hiếu liêm.
Dịch thơ
1.
Trời sáng mây quang hoa tuyết đẹp
Sông xuân khỏi tỏa cảnh vô biên
Lục hồng tần trắng thơ nhuần vị
Áo lượt xiêm là rượu mến duyên
Hồ hải Giang nam bàn tới sĩ
Phong lưu Thái Thạch hỏi chi tiên
Bến xa mái đẩy đưa chiều xế
Ai Hiếu liêm chung khách một thuyền
Đào Phương Bình dịch
2.
Một bầu mây sáng tuyết hoa
Cảnh ba xuân đẹp hơn là liễu sông
Nguồn thơ tần trắng liễu hồng
Quần là áo lượt não nùng nhân duyên
Hải hồ hỏi sĩ thì nên
Phong lưu Thái Thạch hỏi tiên chi mà
Chiều nghe tiếng hát bến xa
Hiếu liêm ai được như ta cùng thuyền.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 5.
賀京兆尹阮公
爲雲屯經略處使
芝浡優頒自九天
榮遷經略使司權
潮門半是嗷鴻澤
屯嶺猶殘劫石煙
籌画小施經國手
折衝終賴濟時賢
歸來揆路庸何晚
聖主方今急在邊
阮飛卿
Phiên âm:
Hạ kinh Triệu doãn Nguyễn Công
vi Vân Đồn kinh lược sứ
Chi bột ưu ban tự cửu thiên
Vinh thiên kinh lược sứ tư quyền
Triều môn bán thị ngạo hồng trạch
Đồn lĩnh do tàn kiếp thạch yên
Trù hoạch tiểu thikinh quốc thủ
Chiết xung chung lại tế thời hiền
Quy lai quỹ lộ dung hà vãn
Thánh chúa phương kim cấp tại biên.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Mừng quan Triệu doãn kinh đô Nguyễn Công
đi làm kinh lược sứ ở Vân Đồn
Chiếu chỉ ưu đãi từ hoàng thượng ban xuống
Vinh dự được chuyển giữ quyền kinh lược sứ
Nơi cửa triều phần nửa dân nháo nhác như nhạn trên đầm
Chốn núi đồn còn như đám khói than cháy dở
Bàn kế hoạch hãy rat tay giúp nước
Nơi xung yếu phải nhờ bậc cứu đời
Con đường trở về văn trị cũng chưa muộn màng
Hiện nay thì nhà vua đang có việc khẩn cấp tại biên cương.
Dịch thơ:
1.
Đầm ấm ơn trời chiếu mới ban
Quan cao Kinh lược sứ trao quyền
Triều môn phần nửa đầm hồng réo
Đồn lĩnh còn chôn khói đá tàn
Trù hoạch hãy ra tay giúp nước
Lược thao nhờ đến bậc tài hiền
Đường xe quay lại còn chưa muộn
Thánh chúa giờ đây gấp việc biên
Nguyễn Đức Vân – Hà Văn Đại dịch
2.
Ưu đãi nhà vua chiếu đã ban
Quyền Kinh lược sứ được giao bàn
Cửa triều dân tựa chim nhao nhác
Đỉnh núi đồn như đám cháy than
Bàn kế hãy ra tay cứu giúp
Nơi xung cần có bậc lo toan
Đường về văn trị còn chưa muộn
Nay gấp biên thùy phải trấn an.
Đỗ Đình Tuân dịch
25/3/2012
Đỗ Đình Tuân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét