Dịch thơ Nguyễn Khuyến bài 78

Bài 78

Hạ nhật ngẫu húng

夏日偶興	Hạ nhật ngẫu húng
不堪夏日望修途	Bất kham hạ nhật vọng tu đồ
平日凌雲志氣孤	Bình nhật lăng vân chí khí cô
覆沼綠蘋跳一鯉	Phú chiểu lục tần khiêu nhất lý
當門翠竹舞雙蝴	Đương môn thúy trúc vũ song hồ
渊明吟兴多歸酒	Uyên Minh ngâm hứng đa quy tửu
子厚環溪儘為愚	Tử Hậu hoàn khê tẫn vị ngu
閒坐方將取杯酌	Nhàn tọa phương tương thu bôi chước
雨從東至好風俱	Vũ tòng đông chí hảo phong câu

Ngày hè ngẫu hứng

Ngày hè nhìn đường dài lấy làm khó chịu

Chí khí ngang tàng vốn có đã thành cô quạnh

Trên đám rau tần biếc phủ mặt ao thấy một con cá chép nhẩy lên

Trong bụi tre xanh trước cửa có đôi bươm bướm bay liệng

Hứng thơ của Uyên Minh phần nhiều vì rượu (1)

Khe quanh nhà Tử Hậu cũng mang tiếng ngu (2)

Ngồi rỗi đương toan mang rượu ra uống

Mưa từ phương đồng với làn gió mát cùng đến.

Chú thích:

1.     Uyên Minh  tức Đào Tiềm (365-427) đời Tấn, hiệu Uyên Minh (淵明), tự Nguyên Lượng (元亮) biệt hiệu là Ngũ liễu tiên sinh, người đất Tầm Dương, nay thuộc huyện Cửu Giang, tỉnh Giang Tây, là một trong những nhà thơ lớn của Trung Quốc.

2.     Tử Hậu tức Liễu Tông Nguyên (773-819) đòi Đường, Liễu Tông Nguyên bị vua bắt tội, nên phải về lui nghỉ ở quê nhà, ông tự cho mình là ngu mà bị tội, nên mới đặt khe quanh nhà mình là Ngu Khê và tên gò là Ngu Khâu

Nguyễn Khuyến Tự dịch: Vịnh mùa hè

Biếng trông trời hạ nước non xa

Ý khí ngày thường nghĩ đã trơ

Cá vượt khóm rau lên mặt nước

Bướm len lá trúc lượn rèm thưa

Thơ Đào cửa miệng đưa câu rượu

Xóm Liễu quanh khe chịu tiếng khờ

Nhân hứng cũng vừa toan cất chén

Sấm đông rầm rập gió nồm đưa.

Đỗ Đình Tuân dịch thơ:

Ngày hè khó ngó đường xa

Chí ngang tàng bỗng hóa ra ngại ngần

Cá ao vượt đám rau tần

Bướm đôi bay lượn chập chờn trúc xanh

Rượu nâng thơ hứng Uyên Minh

Bên nhà Tử Hậu khe quanh cũng khờ

Ngồi rồi toan xách rượu ra

Sấm đông gọi trận mưa qua mát lành .

2/12/2014

Đỗ Đình Tuân